13 - jakie reakcje zajdą po wprowadzeniu cynku?

Przeanalizujmy to zadanie:

429820991_907746037809979_6758787316707405730_n.jpg

Początkowo roztwór zawiera 0,02 mol Fe2+ i 0,12 mol Fe3+, a dodano 0,25 mola Zn. Z treści wynika, że do roztworu przeszło 0,005 mol kationów Zn2+, zatem w stanie równowagi stężenie Zn2+ wynosi 0,025 mol/dm3, Fe2+ - 0,15 mol/dm3 a Fe3+ - 0,55 mol/dm3. Czego tu nie wzięto pod uwagę? Ze mamy jeszcze 0,245 mol Zn... A przecież od uczniów wymaga się, by umiał się posługiwać szeregiem napięciowym metali. Kationy Fe2+ ulegną redukcji przez cynk:

Zn + Fe2+ → Zn2+ + Fe

Mamy więc układ reakcji następczych. Pamiętaj, że obecnie matura wymaga nie tylko obliczeń dla samego liczenia, ale takze wykorzystywania wiedzy chemicznej i kojarzenia faktów. Musisz przecież wiedzieć, co sie stanie, jak do roztworu z kationami Fe2+ pwrowadzimy cynk. Ponadto, gdyby zbudować takie standardowe ogniwo, w którym zachodziłaby opisana redukcja Fe3+ do Fe2+, to jego potencjał standardowy (SEM) wynosiłby 1,533 V. Zgodnie z zależnością (tego już maturzyści nie muszą umieć obliczyć ;) ):

RTlnKc = nFE

lnKc = nFE/RT

lnKc = 2 · 96500 · 1,533/(8,314 · 298,15) = 119,4

Co nas prowadzi do wyniku:

Kc = 6,9 · 1051

To ogromna liczba. Oznacza to, że reakcja ta jest praktycznie nieodwracalna i wszystkie kationy Fe3+ ulegną zredukowaniu do Fe2+, bo mamy spory nadmiar cynku. Wg stechiometrii na redukcję wszystkich kationów Fe3+ zużyje się 0,06 mola cynku. Po ich wyczerpaniu pozostanie go jeszcze 0,19 mola, a roztwór będzie zawierał 0,14 mol kationów Fe2+. A jak kationy Fe2+ reagują z cynkiem to już wyjaśniliśmy:

Zn + Fe2+ → Zn2+ + Fe

Stała równowagi tej reakcji wynosi 4,5·1011, więc możemy także przyjąć, że jest to reakcja nieodwracalna i zachodzi w 100%. Ponieważ cynk nadal jest w nadmiarze do kationów Fe2+, to całe żelazo zostanie usunięte z roztworu. Układ poreakcyjny zawiera więc: 0,05 mol nieprzereagowanego nadmiaru cynku, 0,14 mol żelaza i 0,20 mol kationów Zn2+ w roztworze, czyli stężenie kationów cynku będzie wynosić. 1 mol/dm3. Otrzymamy po prostu roztwór octanu cynku. 

Zadanie takie, w odpowiednio zmodyfikowanej wersji - może pojawić się na maturze.

  • link do facebook
  • link do instagram
  • link do tiktok
  • link do youtube
DM 2023